ks. Franciszek Blachnicki

(165 -maj -czerwiec2009)

z cyklu "Skarbnica Kościoła"

Patron jedności

Marta Dalgiewicz

Ewangelizacja i jedność - te hasła wpisują się w Pielgrzymkę Ruchów do Warszawy 6 VI, upamiętniającą 30-lecie I pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny. Te same idee wpisują się w obchody 1000-lecia męczeńskiej śmierci św. Brunona. Centralne uroczystości odbędą się 20 i 21 czerwca w Giżycku.

Św. Brunon zginął najprawdopodobniej wczesną wiosną 1009 roku. Tradycja sytuuje miejsce śmierci i kultu świętego na wzgórzu nazwanym jego imieniem w Giżycku. Bruno Bonifacy z Kwerfurtu, korzystając z poparcia króla Bolesława Chrobrego, udał się z misją do plemion pruskich i tam z 18 towarzyszami poniósł śmierć męczeńską.

Rok Świętego Brunona został zainaugurowany w diecezji ełckiej w Niedzielę Misyjną, 19 października 2008 r. „On przypomina nam dziś żyjącym czas jedności chrześcijan i zachęca do pracy nad jej przywróceniem. Swoją gorliwością misyjną przynagla nas również do bycia żywymi świadkami Chrystusa i jego Ewangelii w dzisiejszym świecie. Jest to dla nas istotne przypomnienie i wyzwanie” - podkreślił w liście do diecezjan bp Jerzy Mazur.

Główne ogólnopolskie obchody odbędą się w dniach 20 i 21 czerwca 2009 roku. Przy sanktuarium św. Brunona w Giżycku spotka się najpierw młodzież, a dzień później Eucharystię będą celebrowali biskupi, po zakończeniu 348. zebrania plenarnego Konferencji Episkopatu Polski.

Kim był ten Święty? Postać św. Brunona, zwanego również Bonifacym, jest mocno związana ze św. Wojciechem. Św. Brunon, podobnie jak wcześniej św. Wojciech, kształcił się w Magdeburgu w latach 985-994. Później przebywał m.in. w benedyktyńskim klasztorze na Awentynie w Rzymie oraz w eremie św. Romualda w Pereum koło Rawenny (998-1002), w tych samych miejscach, w  których zaznaczył swoją obecność św. Wojciech. Św. Brunon z Kwerfurtu podążał także szlakami swojego wielkiego poprzednika - w czasie podróży misyjnych nawracał mieszkańców obecnego terytorium Węgier oraz Prus.

Najprawdopodobniej w roku 1008 Bonifacy jest ponownie w Polsce i usiłuje udać się z kolei do Szwecji, aby przez swoich uczniów zorientować się w sytuacji tamtejszego Kościoła, w 1009 roku udaje się do Jaćwierzy z wyraźnym zamiarem rozpoczęcia tam misji. Niestety nie było mu dane dokończyć pomyślnie rozpoczętego dzieła. Według podania miał nawrócić nad Bugiem jednego z książąt jaćwieskich, Nothimera. Rywale księcia wykorzystali ten moment i pozbawili go władzy. Brunon zaś, z 18 towarzyszami, miał zginąć z ich ręki 9 marca 1009 roku, gdzieś w okolicach Pojezierza Suwalskiego. Miał wówczas zaledwie 35 lat życia.

Zdaniem Bożeny Diemjaniuk, badaczki życia św. Brunona z Kwerfurtu, nie ma drugiego świętego, który tak bardzo wpłynąłby na rozwój kultury kilku krajów, w tym Polski, Litwy, Niemiec oraz krajów Europy Wschodniej. Brunon był m.in. autorem trzech dzieł literatury średniowiecznej: „Żywota św. Wojciecha”, „Żywota Pięciu Braci Polskich” (Jana i Benedykta z Italii oraz Mateusza, Krystyna i Izaaka - Polaków, którzy ponieśli śmierć męczeńską w 1003 r.) i „Listu do cesarza św. Henryka II”. - Święty napisał teksty opowiadające o sprawach związanych z naszą historią. Dzieła Brunona przekazywały wiedzę o Polsce mieszkańcom chrześcijańskiej Europy - zaznacza Diemjaniuk.

Św. Brunon dziś jest nieco zapomniany, choć widać, że powoli jego kult rozkwita na nowo. Warto przypomnieć kilka faktów dotyczących kultu św. Brunona dawniej, bo one również rzucają światło na tę postać. Już w roku 1040 wychodzi jego żywot wpleciony przez św. Piotra Damiana do żywotu św. Romualda. Na ziemiach, gdzie zginął katolicy giżyccy zakupili parcelę, a w latach 1907-1909 wybudowali kaplicę (poświęconą 17 listopada 1910 roku ku czci św. Brunona). Tymczasem 30 października 1910 r. wierni parafii ewangelickiej wznieśli krzyż na wzgórzu obok miasta, nad jeziorem Niegocin. W ten sposób w miejscu prawdopodobnej śmierci św. Brunona w 1009 roku uczcili jego dzieło jako pierwszego misjonarza chrześcijańskiego na ziemi mazurskiej w dziewięćsetną rocznicę jego męczeńskiej śmierci.

Po I wojnie światowej wybudowano w Giżycku obecny kościół św. Brunona, konsekrowany 26 czerwca 1938 roku. W 1994 r. biskup ełcki Wojciech Ziemba ustanowił kościół sanktuarium św. Brunona.