ks. Wojciech Danielski

(189 -listopad -grudzień2012)

z cyklu "Wieczernik Domowy"

Przemoc w rodzinie

Magdalena Lesiak

Czy w takiej zwykłej rodzinie możliwa jest przemoc? Możli­wa.

A czy w takiej zwykłej, katolic­kiej rodzinie? Możliwa.

Ale takiej katolickiej, zaangażowanej w jakimś ruchu czy wspólnocie, to już chyba nie?

Niestety możliwa…

Na szczęście nie często, ale jed­nak…

Czasami to przemoc w „białych rę­kawiczkach” – psychiczna, że nikt się nawet nie domyśla, ale zdarza się też regularna przemoc fizyczna – z krwią, siniakami i obdukcją. Przemoc „w do­brych domach” być może nigdy nie zo­stanie ujawniona, że wszyscy będą wie­dli życie, jak gdyby nigdy nic, bo to właśnie ich „norma” .

Ta „norma” to zwyczaje rodzinne, to mity i stereotypy, np. o wyższości roli męża w domu, o tym, że kobieta powinna być posłuszna i poddana, o tym, że dzieci i ryby głosu nie maja, o tym, że władzę ma ten, kto zarabia, o tym, że trzeba się poświęcić i znosić upokorzenia, o tym, że bity wyrośnie na porządnego człowieka i wiele, wiele innych. Jest też bardzo silne przekona­nie o tym, że brudy pierze się we wła­snym domu, stąd rzadko ujawniamy konflikty czy trudne bolesne sprawy ro­dzinne w gronie członków wspólnoty. Bywa, że ktoś się domyśla, coś zauwa­ży, ale czy starczy mu odwagi, żeby do­pytać i zaoferować pomoc? A czy ofie­rze przemocy starczy odwagi, żeby przyznać się do swojego bólu?

Przemoc – to bardzo zawikłany me­chanizm, to błędne koło, które niezwy­kle trudno przerwać. Ale tylko przer-wanie daje szansę na zmianę.

Tony książek i artykułów, setki ra­portów i statystyk, mnóstwo portali oferujących pomoc i ofiarom i spraw­com przemocy. A jednak trudno podjąć decyzję i zrobić krok… lęk – co będzie dalej? Brak wiary i nadziei czy w ogóle można coś z tym zrobić? Wstyd, co inni powiedzą – taka niby dobra, wierząca rodzina, co niedziela w pierwszej ławce w Kościele, a tu takie rzeczy!

Potrzeba modlitwy o odwagę, o ro­zeznanie, o właściwego doradcę i wła­ściwe decyzje, modlitwy o siłę i pokorę, cierpliwość i zaufanie i o przebaczenie.

A potem decyzja, o ratunku dla sie­bie i o zmianie życia na lepsze.

Będzie wymagało to pracy nad so­bą, relacjami w rodzinie, może rekolek­cji, może terapii. Na pewno wsparcia od innych.

Kiedy szukać pomocy? Kiedy to już przemoc?

Przemoc, najprościej mówiąc, to ludz­ka krzywda wyrządzona osobie świado­mie lub wskutek zaniedbania, której można było uniknąć. Możemy mówić o przemocy rówieśniczej, o przemocy w kontekście zachowań prze­stępczych czy o przemocy domowej.

Przemoc domowa może dotyczyć:

· małżonków wobec siebie czy jedne­go wobec drugiego

· rodziców wobec dzieci

· dzieci wobec rodziców

· wnuków wobec dziadków

· rodzeństwa wobec siebie

Przemoc fizyczna to wszelkiego ro­dzaju działania wobec drugiego czło­wie­ka powodujące nie­przypadkowe urazy fizyczne oraz wszelkiego rodzaju zachowania agresywne odnoszące się do ciała dru­giego czło­wieka.

Przykłady zachowań: popychanie, odpychanie, obezwładnianie, przytrzy­mywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami, bicie przedmiotami, ciska­nie w kogoś przedmiotami, parzenie, pole­wanie substancjami żrącymi, użycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, nieudzielanie koniecznej pomo­cy,

Przemoc psychiczna (emocjonal-na) to rozmyślne, nie zawierające aktów prze­mocy fizycznej zachowania, które po­niżają inne osoby.

Przykłady zachowań: wyśmiewanie poglądów, religii, pochodzenia, narzu­canie własnych poglądów, karanie przez odmowę uczuć, zainteresowania, szacunku, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna (kontrolowanie i ograniczanie kontak­tów z innymi osobami), domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i poży­wienia, degradacja werbalna (wyzywa-nie, poniżanie, upokarzanie, zawstydza­nie), stosowanie gróźb.

Przemoc seksualna – wykorzysty­wanie seksualne to każde zachowanie, które prowadzi do seksualnego zaspo­kojenia kosztem i bez zgody drugiej osoby.

Przykłady zachowań: wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nie­akceptowanych pieszczot i praktyk sek­sualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współżycia seksualnego, demonstrowanie zazdro­ści, krytyka zachowań seksualnych,

Zaniedbywanie  niezaspokajanie podstawowych po­trzeb bliskich – dziec­ka, rodziców, osób starszych – zarówno fizycznych i jak i psychicznych.

Przykłady zachowań: niewystarczająca ochrona, ubogie otoczenie, niewystar­czające pożywienie, niewystarczające schronienie, nieadekwatna higiena, nie­wystarczająca opieka medyczna, brak wsparcia i zrozumienia, brak słownego i fizycznego wyrażania uczuć, brak sty­mulacji umysłowej, brak pomocy i opie­ki.